Modern Ekonomiyi Şekillendiren Elli İcat

Kağıt para kimin fikriydi? Doğum kontrol hapı avukatlık mesleğinin gidişatını nasıl değiştirdi? Gutenberg baskı makinesini mümkün kılan gizli unsur neydi? Da Vinci’nin Şifresi ile Lehman Brothers’ın iflası arasında nasıl bir bağlantı vardı?

Küresel ekonomiyi anlamak kolay değil. Sürekli değişen, inanılmaz karmaşık bir sistem olan ekonomi, on milyar farklı ürün ve hizmet sunuyor, on beş yılda bir boyutunu ikiye katlıyor ve neredeyse gezegendeki yedi buçuk milyar insanın her birini birbirine bağlıyor. Yüz milyonlarca insana dudak uçuklatacak kadar lüks bir yaşam sağlıyor ama yüz milyonlarcasını da görmezden geliyor. Ekosisteme ciddi anlamda zarar veriyor ve ara sıra krize girmek gibi endişe verici bir alışkanlığı var. Kimse ondan sorumlu değil. Aslında hiç kimse olan bitenin küçük bir kısmından daha fazlasını anlayamıyor.
Hayatımızın bağlı olduğu bu şaşırtıcı sistemi nasıl kavrayabiliriz?

Tim Harford’ın bu etkileyici yeni kitabında yer verilen sabandan yapay zekâya, çetele çubuklarından barkoda, çivi yazısından betona, Gillette’in tek kullanımlık jiletlerinden IKEA’nın Billy kitaplığına kadar bütün icatların merak uyandıran, şaşırtıcı ve akılda kalıcı kısa hikâyeleri var, tıpkı devasa bir sahnenin perde arkasındaki küçük dekorlar gibi. Okurlar kitabın sayfalarını çevirdikçe bulunduğumuz durumu, bu hale nasıl geldiğimizi ve gelecekte bizi nelerin beklediğini çok daha iyi anlayacaklar.

Gizli bağlantılar bütün çıplaklığıyla gözler önüne serilecek: Barkod küçük mahalle dükkânlarının kuyusunu nasıl kazdı? Gramofon müzik sektöründeki eşitsizliği neden artırdı? Dikenli teller Amerika’yı nasıl şekillendirdi? Bu icatlardan bazılarını geliştiren, bunlardan fayda sağlayan ya da bunlar yüzünden hayatı mahvolan insanlarla tanışacağız. Ekonominin dönüştürücü etkisini anlamamıza yardımcı olacak ilkelerin peşine düşeceğiz ve inovasyonun asla hız kesmediği dünyamızda, icatları gelecekte akıllıca kullanmamızı sağlayabilecek ne gibi dersler çıkarabileceğimizi sorgulayacağız.